Integracja Sensoryczna - Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Ozimku

Integracja Sensoryczna

Jest to proces, w którym mózg organizuje docierające do niego informacje płynące z ciała
i środowiska, po czym wysyła odpowiednią reakcję.

Jakie zmysły posiada każdy człowiek?

Zwykle wymienia się węch, wzrok, słuch, smaki dotyk.

R zadziej wspomina się o propriocepcji, czyli czuciu ciała i układzie przedsionkowym, który odbiera wrażenia ruchowe.

Integracja sensoryczna to tak naprawdę ścisła współpraca wszystkich zmysłów, która pozwala wykonać codzienne czynności. Idąc po schodach, malując rysunek, grając w piłkę, nie zastanawiamy się nawet, jak to się dzieje, że udaje nam się wykonać to wszystko jednocześnie.

Efektywne działanie umożliwia nam właśnie integracja sensoryczna, czyli proces odbioru, przetwarzania, porządkowania i łączenia wrażeń zmysłowych, który w znacznej mierze zachodzi poza naszą świadomością.

Zaburzenia Integracji Sensorycznej

Zaburzenia integracji sensorycznej nie wynikają z uszkodzeń narządów zmysłów, lecz są swoistymi problemami układu nerwowego z odbiorem, porządkowaniem i interpretacją bodźców zmysłowych. Dziecko może w ogóle nie zauważać pewnych bodźców, reagować na nie z opóźnieniem albo wręcz przeciwnie, reakcja może być nadmierna. Jedni mogą czuć się nadmiernie pobudzeni ilością bodźców (np. hałas, dotyk, zbyt wiele wrażeń wzrokowych), inni – poszukiwać intensywnych doznań sensorycznych (np. duże zapotrzebowanie na kontakt fizyczny, przytulanie, wskakiwanie na inne osoby, gryzienie, problem z wyciszeniem się), a jeszcze inni – wykazywać kolejne symptomy (np. wycofanie, lękliwość, brak wiary we własne możliwości). U każdego dziecka może to wyglądać inaczej, zaburzenia SI to zbiór pewnych nieprawidłowości w rozwoju zmysłowo-ruchowym

Oto kilka symptomów, które mogą wskazywać na występowanie zaburzeń integracji sensorycznej:

• ma trudności z samodzielnym piciem, żuciem i przełykaniem pokarmów (preferuje dania papkowate)

• jest niespokojne, płaczliwe, ma kłopoty z zaśnięciem z wyciszeniem się

• źle toleruje wykonywanie przy nim czynności pielęgnacyjnych i higienicznych, takich jak: obcinanie włosów, paznokci, mycie twarzy, zębów, smarowanie kremem, czesanie, czyszczenie nosa, uszu itp.

• ma problemy z samodzielnym myciem się, ubieraniem, zwłaszcza zapinaniem guzików i sznurowaniem butów

• ma słabą równowagę: potyka się i upada częściej niż rówieśnicy, prawie zawsze ma jakiś siniak czy zadrapanie

• podczas dłuższego siedzenia ma trudności z utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku itp.

• jest nadruchliwe, nie może usiedzieć/ustać w jednym miejscu

• trudno się koncentruje, a łatwo rozprasza

• jest impulsywne, nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża, bywa uparte

• w porównaniu do innych dzieci czy wymogów sytuacji porusza się zbyt szybko lub za wolno

• nabywanie nowych umiejętności ruchowych sprawia mu trudność, np. jazda na rowerze, rzucanie i łapanie piłki, pływanie

• wchodząc/schodząc po schodach częściej niż inne dzieci trzyma się poręczy,

• niechętnie uczestniczy w zabawach ruchowych, sportowych,

• poszukuje różnych aktywności ruchowych

• lubi karuzelę, szybką jazdę, lubi kręcić się wokół własnej osi

• często i długo skacze

• słaba równowaga

• ma brzydkie pismo

• wykazuje niechęć do rysowania i wycinania

• ma problemy z czytaniem

• wykazuje trudności w orientacji w przestrzeni i schemacie własnego ciała

• zaburzenia pamięci wzrokowej i słuchowej

• lubi mocno hałasować bądź negatywnie reaguje na niespodziewane, głośne hałasy

• ma obniżone napięcie mięśniowe

• ma zaburzenia koordynacji wzrokowo-słuchowej

• wykazuje trudności z rozumieniem poleceń

• przejawia nadwrażliwość na smaki, zapachy

• ma niski poziom samooceny

• prezentuje wycofana postawę

• jest lękliwe, spowolnione

• ma trudności z planowaniem motorycznym

• prezentuje słabą precyzję ruchów

• z trudnością toleruje zmiany w planach, oczekiwaniach

• śpi nieregularnie

• ma trudności w relacjach rówieśniczych

Opracowała:

mgr Katarzyna Kwiatkowska – pedagog, terapeuta SI PPP w Ozimku

Bibliografia:
Ayers J.A., Dziecko a integracja sensoryczna, Harmonia, Gdańsk 2016; Kranowitz C.S., Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postępowanie, Harmonia, Gdańsk 2012;