Program terapii jąkania
wczesnodziecięcego - Lidcombe Program
Lidcombe Program to behawioralna metoda terapii bezpośredniej dla
dzieci od 3 do 6 roku życia. Program może być również stosowany u
dzieci starszych, jednak z mniejszą skutecznością. Twórcą tego
podejścia jest Onslow.
Celem programu jest zredukowanie jąkania do możliwie
najmniejszego poziomu.
Założenia
programowe:
dziecko nie
jest uczone technik płynności mowy
rodzice nie są
nakłaniani do modyfikowania środowiska domowego
jednym z
najważniejszych komponentów programu jest zaangażowanie jednego z
rodziców lub osoby znaczącej dla dziecka we wdrażanie programu w
warunkach domowych. Logopeda pełni funkcję instruktora (opiekuna)
dla rodzica
zaangażowanie
rodziców w terapię jest kluczowe, gdyż daje gwarancję przenoszenia
efektów terapii do realnego świata dziecka
program musi
być dostosowany do potrzeb danego dziecka i jego rodziny
istotne jest
zbudowanie partnerskich relacji w kontakcie logopedy z rodzicami.
Najważniejszą
techniką stosowaną w terapii są:
Do
zadań rodzica należy:
uświadomienie
dziecku, że jego wypowiedź była płynna (np.: podoba mi się, jak
płynnie to powiedziałeś)
rodzic może
poprosić, by dziecko oceniło czy wypowiedziało się płynnie
w przypadku
pojawienia się niepłynności rodzic może uświadomić to dziecku
(mówiąc: to było trochę niepłynne) lub poprosić dziecko o
skorygowanie swojej wypowiedzi (spróbuj powiedzieć to jeszcze raz).
Komentarze nie mogą być dla dziecka przykre. Powinny dominować
komentarze po wypowiedziach płynnych. Kiedy płynność na skali
osiąga bardzo wysoki poziom, rodzice stopniowo wycofują się
z
chwalenia dziecka, licząc na utrzymanie się płynności.
Podczas
pierwszego etapu terapii logopeda:
pomaga
rodzicowi w doborze zabaw
wspiera go w
podjęciu decyzji o możliwości zastosowania komentarzy w codziennych
sytuacjach, nie tylko podczas zaplanowanej zabawy
pod koniec
terapii ułatwia rodzicowi wycofanie się z udzielania modelujących
mowę komentarzy a terapia jest wdrażana częściej podczas
niestrukturalizowanych sytuacji.
Przejście
do drugiego etapu następuje, gdy jąkanie w mowie dziecka osiąga
bardzo niski wynik. Etap ten jest przeznaczony na:
rodzice
sukcesywnie wycofują się z udzielania dziecku werbalnych komentarzy
spotkania z
logopedą są coraz rzadsze
terapeuta
wspiera rodziców w rozwijaniu ich umiejętności rozwiązywania
bieżących problemów.
Badania nad skutecznością zastosowania Lidcombe Program w
jąkaniu u małych dzieci wykazały, że terapia jest skuteczna oraz że
efekty terapii utrzymują się po jej zakończeniu.
Źródła:
Węsierska
K., Jeziorczak B. (2016). Diagnoza jąkania u dzieci w wieku
przedszkolnym.
Milewska
A., Węsierska K. (2013). Lidcombe Program.
Węsierska
K. (2012b; 2012c; 2012d; 2013d). Lidcombe Program.
Opracowanie:
Neurologopeda
Alicja Janecka